مرحله ديگري را که از اين يقين ما ميتوانيم ياد کنيم آن چيزي است که عارفان به حق ما آناني که در مکتب اهل بيت(عليهم السلام) عرفان آموختند و حقائق را شناختند، آنهايي که در پيشگاه پيامبر گرامي اسلام آمدند جناب زيد بن حارثه حضرت فرمود: « كَيْفَ أَصْبَحْتَ يَا فُلَانُ؟‏», عرض کرد: «أَصْبَحْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ مُوقِناً»؛ من به مقام يقين رسيدهام، از ايمان گذشتم. همان ايماني که در ابتدا رها ما بود، پيوند ارتباط ما بود که ﴿الَّذينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْب‏﴾، آن ايمان وقتي شدت يافت قوت يافت به جايگاه رفيعي رسيد، ميرسد به مرحله يقين و اين يقين از يقين حصولي ميگذرد و به يقين شهودي ميرسد. اين جوان به رسول گرامي اسلام عرض کرد: «أَصْبَحْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ مُوقِناً». فرمود: «إِنَّ لِكُلِّ يَقِينٍ حَقِيقَةً فَمَا حَقِيقَةُ يَقِينِكَ؟»، اين است که اکنون بهشت و بهشتيان را و جهنم و جهنميان را ميبينم.

اين ديدن، اين همان ﴿لَتَرَوُنَّ الْجَحيمَ﴾، اين همان چيزي است که خداي عالم در وحي و در قرآن بدان تصريح کرده است: ﴿كَلاَّ لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْيَقينِ ٭ لَتَرَوُنَّ الْجَحيمَ﴾[1] اين ﴿لَتَرَوُنَّ الْجَحيمَ﴾ با لام تأکيد و تصريح به رؤيت جهنم، اين نشان از اين است. خداي عالم راه را براي آن کساني که بخواهند درونبين باشند حقيقت را مشاهده بکنند، باز کرده است. ﴿إِنَّ الَّذينَ يَأْكُلُونَ أَمْوالَ الْيَتامي‏ ظُلْماً إِنَّما يَأْكُلُونَ في‏ بُطُونِهِمْ ناراً﴾^[2] فقط کافي است که يک کسي باشد که چشم دل داشته باشد و اين را ببيند. آنهايي که اموال مردم را با ظلم و ميدَرند و ميخورند بايد بدانند: ﴿إِنَّ الَّذينَ يَأْكُلُونَ أَمْوالَ الْيَتامي‏ ظُلْماً إِنَّما يَأْكُلُونَ في‏ بُطُونِهِمْ ناراً﴾، «إنّما» يعني ترديدي نيست. حالا امروز مشخص نيست، براي شما مشخص نيست؛ براي آن کسي که معاذالله! اگر خداي عالم فرمود: ﴿يَمْحَقُ اللّهُ الرِّبَا وَ يُرْبِي الصَّدَقَاتِ﴾[3] اين يک واقعيت عيني نيست؟ حالا يک چشم دل بازي ميخواهد تا درون اينها را مشاهده بکند و از باب ﴿كَلاَّ لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْيَقينِ ٭ لَتَرَوُنَّ الْجَحيمَ﴾ باشد. اين البته به اختصاصي به ﴿لَتَرَوُنَّ الْجَحيمَ﴾ نيست، ميتواند دل انسانهاي مؤمنِ پاکي را که اينگونه براي دين و مآثر ديني و حقائق ديني و مرزهاي ديني به شهادت ميرسند اينها هم کسانياند که آنها را اگر اهل دل بنگرند مشاهده ميکنند که «عند الله» مرزوق هستند.